عکسهای ایرانی و خارجی و مطالب جالب
**اگر آمریکا و طرف‌های غربی بفهمند ایران کشور قوی‌ای است، دست از لجبازی برخواهند داشت**عکسهای ایرانی و خارجی و مطالب جالب
**اگر آمریکا و طرف‌های غربی بفهمند ایران کشور قوی‌ای است، دست از لجبازی برخواهند داشت**محمد جواد لاریجانی: درباره مذاکرات عمیقا دلواپسم/ دلواپسی فقط از دشمن غدار نیست؛ ریل گذاری غلط مذاکرات ما را آسیب پذیر کرده است
گروه سیاسی - رجانیوز: موضوع هسته‌ای علاوه بر اهمیت مباحث فنی، از منظر راهبردی و استراتژیک نیز به یکی از اصلی‌ترین مسائل کشور طی ۱۰-۱۲ سال گذشته تبدیل شده و چگونگی مدیریت این موضوع و آنچه در توافق نهایی احتمالی در سه ماه آینده خواهد گذشت، می‌تواند بر بسیاری از مؤلفه‌های قدرت ملی و امنیت ملی در ایران تأثیرگذار باشد.
محمد جواد لاریجانی که هم‌اینک ریاست پژوهشگاه دانش‌های بنیادی و همچنین ریاست ستاد حقوق بشر قوه قضائیه را به‌عهده دارد، سال‌ها به‌عنوان معاون وزیر امور خارجه کشورمان فعالیت کرده و مرکز تحقیقات این وزارت‌خانه را نیز خود راه‌اندازی کرده است.
لاریجانی در این مصاحبه علاوه بر ارائه تحلیل از روند مذاکرات و برخی نقدهای وارد بر آن، پیشنهاد مهم خود در این زمینه را نیز مطرح کرد که این پیشنهاد و برخی از جزئیات آن منتشر می‌شود. آنچه در ادامه می‌آید گفت‌وگوی خبرگزاری تسنیم با محمد جواد لاریجانی است:
محمد جواد لاریجانی درباره ارزیابی خود از مذاکرات هسته‌ای صورت گرفته در لوزان، با اشاره به اینکه مذاکرات هسته‌ای ایران مذاکرات کم‌نظیری در تاریخ دیپلماسی دنیا است و مسئله ساده‌ای نیست، تصریح کرد: این مذاکرات در درجه اول، مذاکراتی جنجالی و پر از سرمایه‌گذاری‌های وسیع فرامذاکره‌ای است که برای کشور و شاید برای جهان بسیار مهم باشد که ما در آن وارد هستیم. طبیعتاً مردم ما عموماً و افرادی مثل من باید مذاکرات را با دقت و وسواس خاصی دنبال کنند که این کار را هم انجام می‌دهیم.
بنیانگذار مرکز تحقیقات وزارت امور خارجه در جمهوری اسلامی ایران با بیان "اگر بخواهم تلقی خودم را از روند مذاکرات بگویم می‌توانم آن را در ۳ بند عنوان کنم" گفت: درباره این مذاکرات اولاً امیدوار هستم، ثانیاً "دغدغه" و "دلواپسی" جدی هم دارم و ثالثاً پیشنهاد هم دارم که هرکدام از این ۳ بند را توضیح می‌دهم.
* دلایل محمدجواد لاریجانی برای امیدواری به مذاکرات هسته‌ای
لاریجانی درباره دلایل امیدواری‌اش به مذاکرات هسته‌ای اظهار داشت: امیدواری من بدون مبنا نیست بلکه ۲ دلیل مهم برای آن وجود دارد، دلیل اولش این است که آقای روحانی آدم تیزهوشی است و سال‌های طولانی با ایشان در مباحث سیاست خارجی همکاری داشتم و آقای ظریف و تیمش نیز توانمند هستند، چه آنهایی را که در تلویزیون دیده می‌شوند و چه آنها را که دیده نمی‌شوند من سالیان طولانی می‌شناسم. تیم مذاکره‌کننده ایرانی دستش پرتر از این حرف‌هاست و حمایت وسیع همه نهادهای حکومتی را دارد، حمایت قوی و راهنمایی‌های رهبر معظم انقلاب را دارد، حمایت مردم را دارد و همه پشت سر تیم مذاکره کننده ایستاده‌ایم؛ این مسئله مهمی است.
* آمریکا به‌طور اعم و اوباما به‌طور ویژه به توافق با ایران نیازمند است
بنیانگذار مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در توضیح دلیل دوم خود در زمینه امیدواری به مذاکرات هسته‌ای نیز گفت: دلیل دوم برای امیدواری من این است که آمریکا به‌طور وسیع و اعم و اوباما به‌طور اخص به توافق با ایران نیازمند هستند. برای منافع ملی آمریکایی‌ها ــ چه جمهوری‌خواه و چه دموکرات ــ مهم است که با ایران به یک توافق برسند؛ زیرا تحریم‌های آنها برای به زانو درآوردن جمهوری اسلامی ایران موفق نبود. جو بایدن (معاون رئیس‌جمهور آمریکا) اخیراً گفته است این تحریم‌ها (تحریم‌های ایران) از لحاظ وسعت، حجم و شدت در تاریخ بی‌سابقه بوده است. به‌نظر من جو بایدن درست می‌گوید، بنابراین اگر ما در مقابل تحریم‌ها بایستیم و موفق شویم، فتح الفتوح کرده‌ایم.
محمد جواد لاریجانی افزود: از سوی دیگر آقای اوباما در مصاحبه‌ای گفته است که این تحریم‌ها می‌خواست ماشین هسته‌ای ایران را کُند کند ولی این کار را نکرده است. ایران در دوره‌ای ۱۶۴ سانتریفیوژ داشت ولی امروز با وجود تحریم‌ها ۱۹هزار سانتریفیوژ نصب‌شده دارد، به‌اضافه تعدادی که باید راه بیفتد و به این ۱۹هزار عدد اضافه شود. بنابراین هرچند ممکن است تحریم‌ها به اقتصاد ما صدمه زده باشد ولی به فناوری هسته‌ای کشور صدمه نزد، بنابراین از نظر آمریکا، چه جمهوری‌خواه و چه دموکرات، تحریم‌ها ناکارآمد بوده است. بر این اساس آمریکایی‌ها هم به توافقنامه‌ای نیاز دارند که حداقل کارآمدتر از تحریم‌ها باشند اما "اوباما به‌طور ویژه نیازمند توافق است".
وی با اشاره به تبلیغات حال حاضر انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا تصریح کرد: الآن تبلیغات ریاست جمهوری در آمریکا شروع شده و من چندین تبلیغ ریاست جمهوری را از نزدیک و نیمه‌نزدیک مانیتور کرد‌ه‌ام که مسائل جالبی در بر دارد. دموکرات‌ها در رقابت می‌خواهند چه مسائلی را رو کنند؟ هنوز هم agenda (دستور کار، موارد مورد بحث) دموکرات‌ها قوی‌تر از جمهوری‌خواه‌ها است. دموکرات‌ها می‌خواهند بگویند: جمهوری‌خواهان سربازان ما را در افغانستان و عراق پاگیر کردند و ما آنها را بیرون کشیدیم.
* تعطیلی فردو یعنی به ایران می‌گویند: شما سرتان را بیرون بیاورید تا هروقت لازم دیدیم بزنیم
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی افزود: دموکرات‌ها می‌خواهند بگویند: در زمان شما (جمهوری‌خواهان) ایران در حال توسعه انفجاری فناوری هسته‌ای بود و ما توانستیم تعداد سانتریفیوژها را تا حد زیادی پایین بیارویم و فردو را تعطیل کنیم.
محمد جواد لاریجانی خاطرنشان کرد: معنای تعطیلی فردو چیست؟ یعنی به ایران می‌گویند: "شما سرتان را بیرون بیاورید تا ما هروقت لازم دیدیم سرتان را بزنیم"، لذا گزینه نظامی همیشه می‌تواند کارآمدتر باشد. معنای تعطیلی فردو این است، وگرنه فردو چیز دیگری ندارد.
وی با اشاره به اینکه فردو یک تأسیسات غنی‌سازی یک درجه حفاظت‌‌تر شده است، برای همین دموکرات‌ها می‌گویند "ما آن را از زیر زمین بیرون کشیدیم"، تصریح کرد: بنابراین همه‌جای تأسیسات اتمی ایران روی زمین و در دسترس آنها بوده و گزینه نظامی علیه ایران نیز همیشه روی میز است و متأسفانه در مقاوله‌نامه‌هایی که دوستان ما بستند در هیچ‌جا اشاره نشده است که گزینه نظامی، نه تهدیدش و نه خودش، از میز خارج شود. بنابراین برای من خیلی جالب است که آمریکایی‌ها می‌توانند گزینه نظامی را روی میز قرار دهند و از این طرف هم ما محل اصابت آن (فردو) را هم بیرون گذاشتیم تا راحت‌تر باشند!
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با بیان اینکه قرار است قلب آب سنگین اراک و رآکتورش جابه‌جا شود که بدین ترتیب عملاً ماهیت تأسیسات آب‌سنگین اراک عوض می‌شود، گفت: البته این پروژه تکمیل نشده بود و متأسفانه در دو سال آخر دولت احمدی‌نژاد، ایشان فتیله این پروژه را پایین کشید. البته این کار هم مثل سایر کارهای تکنیکی دیگر در طراحی آن اشکالاتی وجود دارد ولی سؤال این است که آیا این اشکالات قابل رفع است یا خیر؟
وی افزود: اگر روزی بخواهیم یک کشتی درست کنیم که با سوخت اتمی به اقیانوس برود، مواد غنی‌شده ۵۶ درصد می‌خواهد ولی ما با این روال دیگر نمی‌توانیم داشته باشیم. البته من با نظر آقای صالحی موافقم که نهایتاً ما باید راکتور انرژی درست‌کن با پلوتونیوم داشته باشیم، شبیه رآکتورهایی که کانادایی‌ها به‌اسم «کندو» درست می‌کنند.
* دموکرات‌ها می‌گویند: مهندسان و دانشمندان هسته‌ای ایران را پراکنده کردیم
محمد جواد لاریجانی با اشاره به پایین آوردن تعداد سانتریفیوژها و قبول بازرسی‌های غیرمتعارف در مذاکرات لوزان، تصریح کرد: دموکرات‌ها در رقابت‌های انتخاباتی می‌گویند: "در این مذاکرات تعداد سانتریفیوژهای ایران را پایین آوردیم و بازرسی‌های غیرمتعارف را تحمیل کردیم"، به‌طوری که می‌توانند از ایران سؤال کنند و بدانند جزئیات دستگاه‌ها دقیقاً چیست. از همه مهمتر دانشمندان و مهندسان هسته‌ای ایران را که موتور پیشرفت‌ها هستند توانستیم پراکنده کنیم. این‌ها مسائلی است که اوباما در انتخابات رو کرده و می‌کند و البته رو خواهد کرد. من صحبت‌های این‌ها علیه یکدیگر را دنبال می‌کنم.
* اوباما می‌گوید: دندان‌های هسته‌ای ایران را کشیدم
رئیس ستاد حقوق بشر قوه قضائیه اضافه کرد: این مواردی که عرض کردم سرفصل‌هایی است که دموکرات‌ها در رقابت‌های انتخاباتی در قسمت اتمی خواهند داشت. اوباما می‌گوید: "دندان‌های اتمی ایران را کشیدم ولی شما (جمهوری‌خواهان) دندان‌های اتمی ایران را درشت کردید". پس اوباما خیلی نیازمند توافقنامه است و اگر این توافقنامه انجام نشود در رقابت با جمهوری‌خواه‌ها یک برگ برنده مهمی را از دست داده است. به جمهوری‌خواه‌ها می‌گویند: شما خیلی صحبت کردید ولی در نهایت ایرانی‌ها سرتان کلاه گذاشتند و شما را بازی دادند و مجدداً سر کارشان رفتند.
* دموکرات‌ها توافق هسته‌ای با ایران را به‌عنوان پیروزی بزرگ برای خود می‌نویسند
لاریجانی با بیان اینکه دستور کار مهم حزب دموکرات در انتخابات این است که می‌خواهد این توافقات را به‌عنوان پیروزی بزرگ برای خود بنویسد و اعلام کند، درباره سایر مؤلفه‌های تبلیغات انتخاباتی دموکرات‌ها در آمریکا نیز گفت: دستورکار دیگر دموکرات‌ها این است که بگویند: "جنگ جدیدی را شروع نکردیم و سربازان آمریکایی در سوریه، یمن و مصر نیستند، در حالی که می‌توانستند حضور داشته باشند در حالی که اوضاع این مناطق را مهار کردیم." این‌ها مسائلی است که در تبلیغات سیاست خارجی آنها مطرح می‌شود.
* ریل‌گذاری مذاکرات باید عوض شود/ نسبت به مذاکرات فعلی دغدغه جدی و دلواپسی دارم
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی افزود: از نظر اقتصادی دولت اوباما در کل به‌جز در حوزه سلامت برنده بوده و به‌نظر من در مسئله سلامت درگیر خواهد بود. اوباما همچنین می‌خواهد مسئله نژادپرستی را نیز دامن بزند. این‌ها دستورکارهای دموکرات‌هاست. این‌ها راجع به مسئله اول بود که گفتم چرا من راجع به مذاکرات هسته‌ای امیدوار هستم و اینطور نیست که مذاکرات ناامیدکننده‌ای باشد.
لاریجانی در تشریح علت دلواپسی و دغدغه خود نسبت به مذاکرات هسته‌ای نیز گفت: دومین مطلبی که می‌خواهم تشریح کنم این است که من نسبت به مذاکرات، دغدغه جدی و دلواپسی دارم. حالا کلمه دلواپسی را با انگ‌های مختلف به کار می‌برند و نوعی صفت "بد" شده است، ولی ما زبان فارسی را نباید خراب کنیم، دلواپسی کلمه قشنگی است و معانی پرظرفیتی دارد.
وی در توضیح دلایل دلواپسی خود درباره مذاکرات هسته‌ای، گفت: ما طرف مقابل مذاکره خود را خوب تعریف نکردیم و ریل‌گذاری مذاکرات نقاط جدی آسیب‌پذیری دارد. اگر طرف مذاکره ما نهایت دشمنی را داشته باشد ولی ما مذاکره را به‌خوبی تعریف و ریل‌گذاری را محکم کنیم، مانند جنگ می‌دانیم با چه‌کسی طرف هستیم، جای پای ما سفت است و با آن مقابله می‌کنیم اما اگر جای پای ما شل باشد و طرف هم بسیار اهل خدعه باشد، به‌شدت صدمه‌پذیر خواهیم بود.
رئیس ستاد حقوق بشر درباره ریل‌گذاری‌های اشتباه در مذاکرات فعلی هسته‌ای اظهار داشت: در وهله اول اینکه ما بگوییم چرخ سانتریفیوژ باید بچرخد ولی چرخ‌های تولید و اقتصاد هم باید بچرخد، بدان معناست که عملاً یک نوع دیدگاه راجع به وضع اقتصادی کشور در این حرف خوابیده است. یعنی اولاً معتقدیم تحریم‌ها مؤثر بوده و ثانیاً برای اینکه کار را درست کنیم باید هر طور شده تحریم‌ها را برداریم.
* انتقاد شدید لاریجانی از شعار برد-برد در مذاکرات/ در قبال برداشته شدن تحریم‌ها نباید از هیچ‌یک از حقوقمان دست بکشیم
محمد جواد لاریجانی با انتقاد شدید از طرح این شعار که ما در مذاکرات هسته‌ای به دنبال نتیجه برد-برد هستیم، خاطرنشان کرد: شعار برد-برد برای زمانی مناسب است که مثلاً ایران با کمپانی معتبری بخواهد مذاکره کند که حداقل در یک "نرم" مشترک باشند.
وی افزود: تحریم‌ها در حقیقت تجاوز به حقوق ماست. اینطور نیست که آنها محقّ اعمال تحریم باشند. آنها کوچکترین حقی برای تحریم ما ندارند، بنابراین ما هیچ یک از حقوق خودمان را نباید در قبال برداشتن تحریم بدهیم. درباره آنچه غیر از حقوق خودمان است می‌توانیم صحبت کنیم اما نباید از حقوق خودمان چیزی به آنها ببخشیم.
لاریجانی با تأکید بر اینکه ادبیات سند ژنو بسیار آسیب‌پذیر است، تصریح کرد: به دلیل اینکه بحث ژنو را پیش از این به تفصیل مطرح کردم نمی‌خواهم تکرار کنم اما مقدار زیادی دوایر مبهم در این سند وجود دارد که می‌توان روی آن سرمایه‌گذاری کرد و تفسیرهای مختلفی را داشت. آمریکا هم استاد تفسیرهای مختلف است و جالب اینجاست که ما هم می‌توانیم استاد این کار باشیم ولی احساس کردیم باید ما تفسیر ملایم‌تری بدهیم!
* مذاکرات لوزان نقاط ضعف بسیار جدی دارد
لاریجانی درباره سایر ریل‌گذاری‌های اشتباه در مذاکرات لوزان نیز گفت: مذاکرات لوزان بدون توفیق نیست و نقاط جالب دارد ولی برای رسیدن به غرض قطعاً کافی نیست و نقاط ضعف بسیار جدی دارد. بخشی از این نقاط ضعف‌ها مانند مسئله فردو است که گفتم. ما باید بخشی از نطنز را در فردو استفاده کنیم و علاوه بر سایت فردو، ۵ سایت زیرکوهی دیگر نیز باید درست کنیم. اگر بنا باشد گزینه نظامی توسط آمریکایی‌ها یا نوچه‌های آنها روی میز باشد چرا باید فردو را تعطیل کنیم؟
وی افزود: من زمانی می‌توانستم بگویم این قسمت خوب بیان شده که در لوزان بگوییم ما زمانی به طور کلی غنی‌سازی را از فردو برمی‌دارم که هرگونه ادعا و تهدید و گزینه نظامی علیه ایران توسط آمریکا از دستور کار خارج شود. ولی حقیقت این است که در حال حاضر رسماً به ما می‌گویند سرت را بیرون بیاور تا هر وقت خواستیم بزنیم! برای همین گزینه نظامی روی میز است.
* تا زمانی که گزینه نظامی روی میز است باید تاسیسات اتمی خود را به نقاط امن‌تر ببریم
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با تأکید بر اینکه تا زمانی که گزینه نظامی روی میز است حق مسلم ماست که تأسیسات اتمی در چارچوب NPT خودمان را به نقاط امن‌تر ببریم، تصریح کرد: البته نقاط زیر کوه هم قابل منفجر کردن هست، مثلاً بمب‌های خلأ وجود دارد که اول مدخل را می‌زنند و دل و روده را بیرون می‌کشند، ولی این هم جواب دارد. در این مورد سیستم‌های باردار کردن خلأ وجود دارد و به محض اینکه بمب را می‌زنند، خلأ را باردار می‌کنند تا تخریب صورت نگیرد. اتفاقاً ما باید در این زمینه‌ها کار کنیم.
* اگر تعداد سانتریفیوژهای نطنز ۳ هزار می‌شد اما فردو با هزار سانتریفیوژ کار می‌کرد بسیار بهتر بود
محمد جواد لاریجانی تأکید کرد: من معتقدم اگر تعداد سانتریفوژهای نطنز ۳ هزار سانتریفیوژ می‌شد ولی فردو با هزار سانتریفیوژ کار می‌کرد بسیار بهتر بود. ما باید جایی داشته باشیم که به آمریکا بگوییم تا وقتی گزینه نظامی علیه ایران دارید و نوچه پُرروی شما مرتب کرکری می‌خواند، تأسیسات ما نه‌تنها زیرزمین می‌ماند بلکه زیرزمین‌تر هم می‌رود.
* انتقاد شدید از تفاهم صورت گرفته در لوزان درباره تحقیق و توسعه
وی در خصوص اشکالات و نقدهای دیگر وارد بر مذاکرات لوزان، تاکید کرد: به عنوان مثال دیگر، مسئله تحقیق و توسعه را در نظر بگیرید. تحقیق و توسعه بر اساس مذاکرات لوزان، منوط به این است که بگوییم چه کاری می‌خواهیم انجام دهیم. مگر در تحقیق و توسعه می‌توانیم بگوییم کجا می‌خواهیم برویم؟ چرا باید بگوییم کجا می‌خواهیم برویم؟ فرض کنید نهایتاً دستگاه پیچیده‌ای ساختیم، ورودی و خروجی آن را به آژانس انرژی اتمی می‌گوییم و آنها اندازه‌گیری می‌کنند. دلیلی ندارد جزئیات اکتشافات خود را به آنها بگوییم.
* دلواپسی فقط از دشمن غدار نیست؛ ریل‌گذاری نامناسب آسیب‌پذیری ما را بالا برده است
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی در زمینه نقدهای خود به مذاکرات صورت گرفته درباره تحقیق و توسعه فناوری هسته‌ای در ایران، افزود: مگر بشر می‌داند در امر هسته‌ای کجا می‌خواهد برود. چرا ما باید در زمینه فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای سقف داشته باشیم؟ چرا قد ما باید کوتاه‌تر از دیگران باشد؟ این‌ها ریل‌گذاری‌های نامناسب در مذاکرات است و باعث شده که من دغدغه و دلواپسی داشته باشم. دلواپسی فقط از دشمن غدار نیست، دشمن غدار بعلاوه ریل‌گذاری نامناسب، آسیب‌پذیری ما را بالا برده است.
* هر وطن‌پرستی باید دلواپس مذاکرات هسته‌ای باشد
محمد جواد لاریجانی با تاکید بر اینکه "هر وطن‌پرستی باید دغدغه و دلواپسی درباره مذاکرات هسته‌ای داشته باشد"، خاطرنشان کرد: مسئله هسته‌ای یک مسئله فراجناحی است. من در روزنامه‌های اصلاح‌طلب دیدم که درباره دلواپس‌های مذاکرات مطالب مضحکی می‌نویسند، مثل این است که اصلاح‌طلبی معادل این است که هر چه از مذاکرات درآمد خوب است. این مسئله ساده‌لوحانه است و اصلاح‌طلبان نباید چنین اشتباهی را مرتکب شوند. مسئله حقوق ملت ایران باید فراجناحی باشد.
* دنبال نخودسیاه فرستادن ایران در مذاکرات هسته‌ای معادل اقاله حق است
وی اضافه کرد: حرف من این است که به لحاظ فنی و کارشناسی، هر جناحی که میهن‌پرست است، چه اصولگرا و چه غیراصولگرا باید با هم جمع شوند و بهترین توافق را برای کشور خودمان در نظر بگیریم. حتی اگر ما قسمت‌هایی از صنعت اتمی را نمی‌خواهیم توسعه بدهیم حق آن را نباید از خودمان اقاله کنیم، این مسئله مهمی است.دنبال نخود سیاه فرستادن ایران در مذاکرات هسته‌ای، معادل اقاله حق است. حتی اگر بگویند ما در داخل فردو حق غنی‌سازی نداریم ولی آزمایشگاه پیشرفته بسازیم، این اقاله حق است. اصلاً هیچ کاری هم نکنیم ولی حق داریم تاسیسات هسته‌ای را در زیرزمین درست کنیم، همانطوری که حق داریم روی زمین درست کنیم. آژانس باید بتواند در چارچوب NPT بازدید کند، این مسئله مشکلی ندارد ولی زیرزمین و روی زمین ندارد و این بحث کاملاً جداگانه‌ای است.
رئیس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی در ادامه با بیان اینکه مسائلی در حوزه‌های دیگر انرژی هسته‌ای وجود دارد که به نظر من در بحث‌ها و مذاکرات به آن اشاره‌ای نشده است، اظهار داشت: ما در ابتدای کار هستیم و باید جهش‌های عظیمی در فناوری هسته‌ای داشته باشیم و نیروهای خوب و سرمایه‌گذاری‌های بالاتر پای کار بیاید. ما نباید فکر کنیم کار تمام شده است، بلکه ما تازه زمینه بسیار مهمی از کار را در زمینه پیشرفت های فناوری هسته‌ای شروع کرده‌ایم که باعث بالا آمدن ده‌ها زمینه دیگر در علم و تکنولوژی می‌شود.
