در درههای البرز مرکزی در جنوب دریای خزر، روستایی زیبا هست که طبیعت بکرش را در میان کوهها پنهان کرده است.

برای راهیابی به «کندلوس» از راه جاده چالوس، پس از گذر از شهر «مرزن آباد» و در چند کیلومتری آن به سمت چالوس، به یک سه راهی میرسیم که «دو آب کجور» نام دارد. اگر از اینجا به سمت راست حرکت کنیم، وارد جاده «دشت نظیر» میشویم که از اینجا به بعد، مناطقی بسیار زیبا و دلپذیر چهره مینماید.

جاده دارای پیچوخمهای زیادی است و طبیعت اطراف به گونهای است که گویی هر چند روز، یک بار تغییر چهره میدهد و زیباییهایش هر بار تازه میشود.
در این جاده که به رویان (علمده) منتهی میشود، پس از دشت نظیر در بخشی به نام «هنی سک»، جادهای فرعی به سمت راست گشوده میشود که به ارتفاعات راه میبرد و این جادهای است که ما را به سوی کندلوس راهنمایی میکند؛ از دوآب تا کندلوس، 42 کیلومتر است.

کندلوس که امروزه آن را «میخساز» میگویند، در دامنههای سرسبز و خرم البرز در منطقه کجور مازندران قرار دارد و شاهد تمدنهای گوناگونی در ادوار گوناگون تاریخ بوده و نشانههایی از تمدن پیش از میلاد، تمدن ایران پیش از اسلام و تمدن ایران پس از اسلام را در خود دارد.

میخساز شامل چهار دهکده به نامهای پیده، گیل کلا، میرکلا و کندلوس است. دهکده کندلوس که یکی از قدیمیترین مجتمعهای انسانی منطقه به شمار میرود، در دامنههای سلسله جبال البرز منتهی به دره زانوس واقع است. کندلوس به محلههایی به نامهای درزی کلا، ملاکلا، جورسری، جیرسری، بنیم سری و سری دله تقسیم میشود.

کار و پیشه اهالی این دهکده، از قدیم، تهیه و تولید چوب و زغال در زمستان و کشاورزی در تابستان بوده است و اکنون به دلیل قانون مراقبت از جنگل، اهالی علاوه بر کشاورزی به خیاطی و نجاری روی آوردهاند. از صنایع دستی این دهکده، میتوان به بافتن جاجیم، ایزار (پارچه پشمی چهارخانه دستباف) بافتن جوراب، دستکش و بلوز پشمی گلدار و نمدمالی اشاره کرد.

علاوه بر نی (نی هفت بند) که متداولترین آلت موسیقی کندلوس است، دهل و سرنا نیز از سابقه و شهرت بسزایی در این منطقه برخوردار است؛ سرنا در محل به پسپسی معروف است که از چوب شمشاد تراشیده میشود.
نخستین چیزی که در کندلوس خود مینمایاند، تولید گیاهان دارویی است که در آغاز ورود به روستا به چشم میآید.

از همان نقطه، جاده دو شاخه میشود؛ یک راه از بخش پایین روستا میگذرد و سپس به سمت نیش کوه میرود. جاده دیگر به بخش فوقانی روستا و پارک منتهی میشود. همچنین در پایین روستا چشمه آبی جاری است.

روستا در دامنه البرز، چشماندازی به غایت زیبا دارد و از خانههای چوبی با سقفهای چوبی که به آنها «کله چو» میگویند، درست شده است. درختان میوه و به ویژه گردو در جای جای روستا، بر زیباییهای این روستا افزوده است.

کمی بالاتر از پارک، موزه کندلوس جای دارد که مشرف به کل روستاست و در نوع خود، از جاهای دیدنی ایران است. نوعی موزه مردمشناسی که از چندین بخش تشکیل شده است. بخشهای اسناد تاریخی مربوط به کندلوس، آثار و اشیای تاریخی ابزارهای زیستی و ظروف سفالی، نقاشی و نقاشی قهوهخانهای، لباسها و پوشاک تاریخی و کهن و بخش آثار باستانی و...

