گروه سیاسی - رجانیوز: سید عباس عراقچی در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما با اشاره به نقش صداوسیما و رسانهها در خصوص ارتقاء و بلوغ سیاسی جامعه در زمینهی موضوع برنامه صلح آمیز هستهای کشورمان افزود : با حضور در مجلس شورای اسلامی به طور مرتب پس از هر دوره مذاکره در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گزارش میدهیم.
به گزارش رجانیوز به نقل از خبرگزاری صداوسیما، وی گفت: این بار نمایندگان خواستند که این گزارش در جلسه غیر علنی صورت بگیرد که بحثهای خوبی شد. ۴ نماینده موافق و مخالف دیدگاههای خود را بیان کردند و در مجموع میتوان گفت رضایت غالب نمایندگان حاصل شده البته برخیها هم انتقاداتی داشتند.
دانلود
ممکن است در شرایطی خطوط قرمز جابه جا شود
عراقچی درباره موضوع دسترسی آژانس به افراد و دانشمندان هستهای کشورمان افزود: دیپلماتها در کلیت موضوع و مذاکره کنندگان در حوزه کاری خودشان دقیقاً بر اساس دستورالعمل به جلو میروند. در موضوع هستهای که موضوعی بسیار حساس و مهم است چارچوبها، اصول و خطوط قرمزی وجود دارد که مقام معظم رهبری به آنها اشاره کردهاند.
مذاکره کننده ارشد هستهای کشورمان گفت: برای طراحی عملیاتی مذاکرات شورایی وجود دارد و و دستورالعملها را به مذاکره کنندگان ابلاغ و نظارت میکنند و ما نیز طبق آن عمل میکنیم.
عراقچی افزود: البته ممکن است در شرایطی خطوط قرمز جابه جا شود که بر اساس ابلاغها کار جلو میرود. به هیچ وجه به خودمان اجازه نمیدهیم خارج از چارچوب کاری انجام شود.
در پروتکل الحاقی دسترسی به سایتهای غیر هستهای وجود دارد
معاون وزیر امور خارجه همچنین با بیان اینکه یکی از خطوط قرمز نحوه بازرسی هاست که ارتباط با موضوعات امنیتی کشور دارد افزود: در موضوع هستهای از آنجا که برنامه کاملاً صلح آمیزی داریم نگرانی از بابت شفاف سازی و نظارت نداریم اما با سوء استفاده از نظارتها مشکل داریم.
وی گفت: برنامه ما بر اساس قواعد است و اجازه نمیدهیم از نظارتها برای دسترسی به اطلاعات نظامی، شناسایی دانشمندان و مواردی از این دست استفاده شود.
مذاکره کننده ارشد هستهای کشورمان گفت: دستور داریم در چارچوب نظام و رژیمهای متعارف کار کنیم و یکی از این رژیمهای متعارف بین المللی پروتکل الحاقی است.
سید عباس عراقچی در پاسخ به این سوال که بین نظارتهای عادی و نظارتهایی که در پروتکل آمده به نظر میرسد نظارتهای پروتکل چیزی فراتر از نظارتهای عادی است و اینکه در نظارتهای عادی که تا الان آژانس انجام داده ما متضرر شدیم تا جایی که در این راه شهدایی داشتیم گفت: ما برای اینکه نگذاریم سوء استفادهای در نظارت صورت بگیرد راه حلهای پیش بینی شده است تا این سوء استفادهها صورت نگیرد، باید دقت کنیم راههای پیش بینی شده دقیقا انجام شود. اینکه در گذشته ممکن است رعایت نشده باشد و اطلاعاتی از داخل به دست دشمنان رسیده نقصی است که باید آن را برطرف کنیم.
در مراکز غیر هستهای هیچ اطلاعاتی غیر از آنچه مورد نیاز است، به بازرسان داده نخواهد شد
معاون وزیر خارجه با اشاره به اینکه در پروتکل الحاقی دسترسی به سایتهای غیر هستهای وجوددارد گفت: هنوز چیزی پذیرفته نشده است اما اگر توافق حاصل شد منوط به موافقت مجلس است. هیچ چیزی جز روال قانونی پذیرفته نمیشود.
وی با بیان اینکه دسترسی مدیریت شده به سایتهای غیر هستهای از جمله نظامی در پروتکل پیش بینی شده است، گفت: دسترسی مدیریت شده یعنی اینکه اگر ماموری از آژانس ماموریت پیدا کند که در مرکزی غیر مراکز هستهای حضور پیدا کند نوع رفتن و خروج وی از مرکز به شکلی خواهد بود که هیچ اطلاعاتی غیر از آنچه مورد نیازش است به وی داده نخواهد شد و کسب نخواهد کرد بنابراین آن چیزی که در ذهن ماست که بیایند عکس بگیرند و همه جا را ببینند و اطلاعات بدست بیاورند اینطور نیست.
وی گفت: آنها با اعلام مختصات جغرافیایی که از قبل میگویند، چشم بسته به محل مورد نظر آورده شده و با استفاده از جی پی اس جایابی انجام و نمونه برداری انجام میشود و سپس چشم بسته بر میگردد و این مورد در همه کشورها انجام میشود.
اگر بگویند پروتکل الحاقی همان بازرسیهای ممنوعه است، به دسترسیها پایان خواهیم داد
عراقچی افزود: اگر دسترسی مدیریت شده در چارچوب بازرسی ممنوعهای که مقام معظم رهبری به ان اشاره کردهاند، باشد سمعاً و طاعتا ما آن را رد میکنیم. البته من فکر میکنم اینطور نیست. اگر مقامات نظامی ما و مجلس شورای اسلامی و آن شورایی که حضرت آقا مشخص کردند به این نتیجه برسند که این دسترسی که در پروتکل الحاقی وجود دارد، در زمره همان بازرسیهای ممنوعه است ما هم همین دسترسی مدیریت شده را پایان خواهیم داد.
وی با اشاره به اینکه ما ادعایی نداریم و نمیخواهیم به هر طریقی پروتکل را امضاءکنیم، گفت: حدود دو سال و نیم قبلاً پروتکل الحاقی را اجرا کردیم ودر آن موقع یاد نداریم که مقامات نظامی ما بگویند که آژانس ادعایی کرده است.
عراقچی در پاسخ به این سوال که چنانچه آژانس ادعاهایی بدون مدرک داشتند چه کار باید کرد، گفت: ما نباید به بازرسان آژانس اجازه سوء استفاده بدهیم و راه حلهایی وجود دارد که سوء استفادهای صورت نگیرد.
اجازه نمیدهیم که به اسرار نظامی و دستاوردهای دانشمندان خدشه وارد شود
وی گفت: آژانس پیش از این مدعی شده بود که در مریوان کردستان آزمایشاتی صورت گرفته که ما وقتی مدرک آن را خواستیم آنها در ارائه آن ناتوان ماندند و اتفاقاً این ما بودیم که مدعی شدیم بیایند از مریوان دیدن کنند که البته آنها نخواستند.
عراقچی افزود: امنیت ملی ما قابل مصالحه و معامله با هیچ چیزی و سیستمهای دفاعی وامنیتی ما قابل مذاکره نیست.
معاون وزیر خارجه گفت: ما اجازه نمیدهیم که به امنیت ملیمان، اسرار نظامی و دستاوردهای دانشمندان به هیچ وجه خدشه وارد شود.
عراقچی در ادامه برنامه گفتگوی ویژه خبری گفت: اینکه ایرانیها تعهدات خود را انجام دادهاند یا خیر، نیازمند بازرسی ناظری از آژانس است که این ناظر باید بیاید و سانتریفیوژها را بشمارد که ۵۰۶۰ عدد است یا خیر یا مواد ۳۰۰ کیلو یا بیشتر است.
وی افزود: ما تا به حال هیچ نقطه منفی در عملکرد اتحادیه ژنو ندیدهایم اما موضوعی که به عنوانPMD یا همان معرفی ابعاد احتمالی نظامی مطرح شده کاملا جدا از توافقات هستهای است.
عراقچی گفت: PMD ادعایی است که طبق آن ایران قبل از ۲۰۰۳ هم دارای سلاح هستهای بوده است، PMD سوالی و ادعایی است نسبت به گذشته که طبق آن در ۱۲ مورد سوالاتی مطرح شد که آیا ایران فلان کارها را کرده یا خیر که البته ایران هم به بسیاری از این سئوالات پاسخ داد.
در زمان دکتر جلیلی به بسیاری از سوالات PMD پاسخ داده شد
وی با بیان اینکه کشورهای غربی به راحتی از موضوع PMD نمیگذرند گفت: در زمان دکتر جلیلی به بسیاری از سوالات مطرح شده در موضوع PMD پاسخ داده شد تا دیگر ابهامی در کار نباشد.
ما هرگز PMD را به رسمیت نمیشناسیم اما در گزارشهای آژانس از ابعاد احتمالی نظامی به عنوان PMD قید میشود.
عراقچی افزود: باید گفت که با فرض شکست مذاکرات، موضوع PMD سر جای خود باقی است و میتوان گفت که این PMD به نوعی با مذاکرات گره خورده تا برای آژانس مشکلات فنی پدید آورد.
وی گفت: در پی همکاریهایی که در سال ۲۰۰۲ با امانو انجام دادیم آژانس به این جمع بندی رسید که فعالیتهای ما برای مصارف صلح آمیز است و در قالبEBW دسته بندی میشود نه PMD.
عراقچی افزود: ما در این مذاکرات همیشه باید هوشیار باشیم زیرا طرف مقابل ما حسن نیت ندارد و به دنبال مچ گیری است ما نباید اطلاعات اضافی به آژانس بدهیم و باید بنای کار را بر سازوکارهای اطمینان بخش بگذاریم.
ممکن است توافق از ۱۰ تیر بیشتر زمان ببرد
وی افزود: PMD همیشه بهانهای قوی بوده در دست غربیها ما باید این بهانه را از آنها بگیریم البته راه حل و پیشنهادهایی برای رسیدن به پاسخ سوالهای مطرح شده در موضوع PMD از سوی غربیها مطرح شد، که با درایتها و پشتیبانی بجا و درست رهبری با این پیشنهادها موافقت نشد.
عراقچی افزود: رهنمودها و تصمیمات درست و بجای رهبری همیشه و همه جا راهکار و چاره ساز بسیاری از موانع موجود در مذاکرات هستهای بوده است. مذاکره کننده ارشد تیم هستهای کشورمان گفت: ما کیفیت توافق را فدای سرعت نمیکنیم و کمال دقت را در توافق وجزئیات آن میکنیم ولو اینکه از ۱۰ تیر بیشتر زمان ببرد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما، سید عباس عراقچی در ادامه برنامه گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب افزود: دنبال توافق خوب هستیم که در راستای تامین منافع ملیمان باشد.
تعهدات ما زمان بر است اما تعهدات آنها در یک روز انجام شدنی است
وی در پاسخ به این سوال که طرف ما در مذاکره دولت آمریکاست یا کنگره گفت: طرف ما شش کشوری هستند که با آنها مذاکره میکنیم و چنانچه توافقی صورت بگیرد توافقی بین المللی است و برای دولت آمریکا هم اجرای آن الزام آور است.
عراقچی با بیان اینکه با شیطنت کنگره و تصمیماتی که گرفتهاند حداقل کاری که میتوانند بکنند توقف ۵۲ روزه است گفت: تا وقتی که مجلس شورای اسلامی نظر ندهد ما هیچ اقدامی نمیکنیم.
وی گفت: آنچه که بین دولت و کنگره آمریکا میگذرد مربوط به خودشان است و ما با دولت آمریکا طرف هستیم و اجرای تعهدات هم از زمانی آغاز میشود که آمادگی اجرای آن را اعلام کند که در آن روز باید تحریمها یکجا برداشته شود.
یک کارهایی را ما بایدانجام دهیم و یک کارهایی را ۱+۵. آنها باید تحریمهای اقتصادی و مالی خودشان را لغو کنند ما هم باید یکسری کارهایی را یعنی تعداد سانتریفیوژهایمان را محدود بکنیم تعداد ذخایرمان را کاهش بدهیم و رآکتور اراک را یکسری کارهایی در آن انجام دهیم.
عراقچی گفت: اشکالی که وجود دارد این است که کارهایی که ماباید انجام بدهیم این تعهداتی که ما داریم یک مقدار زمان میبرد اینگونه نیست که یک روزه همه این کارها انجام شود تا این سانتریفیوژها جمع و صحیح وسالم در انبار گذاشته شود و مواد غنی شده تقلیل پیدا کند بالاخره باید برای مازادش ترتیبات خاصی اندیشید برای اراک باید قراردادها بسته شود تنظیمات صورت بگیرد چون طبق یک مشارکت بین المللی خواهد بود کارهایش باید صورت بگیرد و اینها یک مقدار زمان بر است.
مذاکره کننده ارشد هستهای کشورمان افزود: کارهایی که انها باید انجام دهند اینکه باید اعلام کنند تحریمهایشان را لغو کردند، این خیلی زمان نمیبرد در یک روز ممکن است انجام شود.
دنبال راه حلهایی برای حل مشکل اعمال همزمانی تعهدات دو طرف هستیم
عراقچی گفت: طبیعی است که تا وقتی طرف مقابل تحریمهایش را لغو نکند، ما هیچ کاری نمیکنیم. طرف مقابل هم میگوید تا وقتی شما کارهایتان را انجام ندهید ما تحریمها را لغو نمیکنیم. اینکه این مشکل چگونه حل شود یکسری راه حلهایی برای آن پیش بینی شده است. ما درحال کار بر روی این راه حلها هستیم. در جلساتی که در شوراهایی که وجود دارد این راه حل بحث شده و پرانتزهای باقی مانده در همین نقاط کلیدی و نقاط مشابه است.
وی افزود: برای ما اصل همزمانی خیلی مهم است حتما باید کار ما و آنها همزمان انجام شود این اختلافات زمانی که بین این دو تا وجود دارد باید برای آن، یک راه حلی پیدا کرد و این یکی از نقاط اختلافی است یک راه حلهایی پیدا شده است ما در حال کار بر روی آن هستیم نمیخواهیم الان وارد جزئیات آن شوم. بهر حال یک جدول زمانی که یک اقدامی آنها انجام بدهند، بعد ما اقداماتی انجام دهیم بعد دوباره آنها اقداماتی انجام دهند بر روی اینها درحال کار هستیم فکر میکنم میتوان راه حلی برای ان پیدا کرد که اصل همزمانی در اجرای تعهدات ما و آنها برای لغو تحریمها صورت گیرد.
عراقچی گفت: این ممکن است لغو تحریمها را یک مقداری باز با زمان بیشتری مواجه کند فکر میکنم آقای دکتر زمانی نیا که به آذر ماه اشاره کرد چنین محاسباتی در ذهنش بود.
وی در پاسخ به سوالی در خصوص تکلیف تحریمهای انرژی گفت: فکر میکنم سوء تفاهمی که اینجا شده از توافق ژنو شروع شد. در توافق ژنو که در لوزان هم تکرار شد حرف این است که تمامی تحریمها به صورت جامع در اثر توافق نهایی برداشته و لغو خواهد شد.
در ژنو آمده وقتی ما به توافق نهایی برسیم تمامی تحریمها به طور جامع برداشته خواهد شد بعد آنجا یک جملهای اضافه کرده که این اضافه بر لغو تحریمهاست، ضمنا دسترسی ایران به بازارهای انرژی، فناوری، تجاری و مالی هم ایجاد خواهد شد یعنی یک امری فراتر از حتی تحریمها این در لوزان هم به همین شکل تکرار شده است. در لوزان هم آمده علاوه بر رفع تحریمها دسترسی ایران به بازارهای انرژی و مالی ایجاد خواهد شد. اما آنچه در عمل اتفاق میافتد این است که تمامی تحریمهای اقتصادی ومالی از جمله تحریم انرژی، نفت، گاز، پتروشیمی و بقیه تحریمهای اقتصادی و مالی که به خاطر هستهای گذاشته شده است تحریمهای بانکی، مالی، خدمات مالی، سوئیفت، بیمه، حمل ونقل، کشتیرانی، کشتی سازی و بنادر و همه تحریمهایی که در طول این مدت گذاشته شده است همه اینها یکجا در روز اجرای توافق که آن روز ممکن است یک مقدار اختلاف زمانی داشته باشد در آن روز همه اینها برداشته خواهد شد.
متن توافق اصلی ۲۰ صفحه است و ۵ تا ضمیمه دارد
عراقچی گفت: در پیش نویسهایی که داریم بر روی آنها کار میکنیم به ریز نوشته شده که هیچ کشوری برای خرید نفت ایران مشکلی نخواهد داشت تحریم خرید نفت و محصولات نفتی ما توسط اروپا برداشته خواهد شد صادرات نفت ما، واردات مواد مرتبط با سرمایه گذاری در صنعت نفت ما خرید تجهیزات خدمات به مربوط به صنعت نفت و گاز و پتروشیمی همه اینها با تفصیلات و جزئیاتش در توافق خواهد آمد که تکلیف طرفهای تجاری واقتصادی ما روشن باشد.
به گفته عراقچی متن اصلی توافق نهایی حدود ۲۰ صفحه است و شاید باز کم و زیاد شود تازه این ۲۰ صفحه که متن اصلی است ۵ تاضمیمه دارد که هر کدام از این ضمیمهها ممکن است به ۲۰ - ۳۰ صفحه برسد در نهایت اگر توافق بشود یک متن بیش از ۵۰ - ۶۰ خواهد بود با ذکر همه جزئیات هم در حوزه تحریمها هم در حوزه هستهای و هم در حوزه همکاریهای صلح آمیز هستهای با ایران.
وی بیان کرد: یکی از مشخصات و مولفههای بسیار مهم توافق نهایی این است که همکاریهای صلح آمیز هستهای با ایران مورد ترغیب و تشویق قرار میگرد یعنی کشورهای دیگر تشویق میشوند که با ایران همکاری صلح آمیز هستهای داشته باشند در تاسیس نیروگاههای هستهای، نیروگاههای تحقیقاتی، آب شیرین کنهای هستهای، پزشکی هستهای و ایمنی هستهای موارد هم ذکر خواهد شد.
ما با تحریمهای اولیه کاری نداریم
اینکه میگویم مهم است به این جهت است که برنامه هستهای ما که از نظر شورای امنیت و قواعد شورای امنیت الان به خاطر قطعنامهها یک امر غیر قانونی شمرده میشود در اثر این توافق تبدیل میشود به یک امر کاملا مشروع و قانونی بینالمللی که مورد احترام و شناسایی جامعه بین الملل و شورای امنیت واقع میشود و طبعا جامعه بین الملل تشویق میشود که همکاری کند و این یکی از دستاوردهای بزرگ است ما یک برنامه کاملا مشروع و مورد شناسایی بین المللی و شورای امنیت خواهیم داشت این برنامه با توجه به جزئیاتی که در آن هست در یک فاصله ۱۰ تا ۱۵ ساله به یک غنیسازی صنعتی حداقل با ظرفیت یک میلیون سو خواهد رسید که ۵ عدد نیروگاه را میتواند همزمان پاسخگو باشد چشم اندازی که الان در توافق وجود دارد این است که فکر میکنم رضایت مردم ایران جلب شود.
عراقچی در پاسخ به این سوال که موضوع تحریمهای اولیه و ثانویه چیست؟ گفت: تحریمهای اولیه و ثانویه فقط تحریمهای آمریکاست. آمریکا از بعد از انقلاب بعد از حادثه گروگانگیری یک سری تحریمهایی را علیه ایران برقرار کرد ولی این تحریمها مختص اتباع آمریکایی است که به آنها تحریمهای اولیه میگویند یعنی اتباع آمریکایی و شرکتهای آمریکایی حق ندارند با ایران وارد معامله بشوند و خرید و فروش کنند.
این تحریمها بود برای ما هم مهم نبود. حالا کمپانی آمریکایی یا افراد آمریکایی با ما کار نمیکنند که نکنند در رابطه با توجه به بحران و موضوع هستهای که پیش آمد آمریکا تحریمهای جدیدی برای کشورهای دیگر گذاشت یعنی به کشورها و شرکتهای دیگر گفت شما هم باید از تحریمهای من حمایت کنید اگر تبعیت نکنید من شما را هم تحریم میکنم به این نوع تحریم، تحریم ثانویه میگویند.
مثلا به ژاپن میگوید که حق ندارید نفت ایران را بخرید. اگر بخرید تجارتت را با آمریکا تعطیل میکنیم یا جریمهتان میکنیم. برخی کشورها به خاطر اینکه حجم مبادلاتشان با آمریکا نسبت به ایران قابل مقایسه نبود، یا به هرحال قلدری و زورگویی آمریکاییها غالب بود یا به هر دلیلی از این تحریمهای ثانویه تبعیت میکردند یا به خاطر جریمههای سنگینی که بر علیه بانکها و شرکتهای خصوصی کردند تبعیت میکردند بنابراین آنچه که مربوط به تحریمهای هستهای است، این تحریمهای ثانویه است.
تحریمهای آمریکا زمانی رفع خواهد شد که ایران وآمریکا وارد مذاکرات و روابط دوجانبه شوند
عراقچی گفت: تحریمهای اولیه آمریکا قبل از جریان هستهای و به دلایل دیگری گذاشته شد و آمریکاییها میخواهند آنها را نگه دارند که خوب نگه دارند ما اصراری نداریم که حتما شرکتهای آمریکایی بیایند با ایران کار کنند. آن تحریمها به خاطر هستهای نیست و احتمالاً در زمانی رفع خواهد شد که ایران وآمریکا وارد مذاکرات روابط دوجانبه شوند که بنده به شخصه هیچ چشم اندازی برایش نمیبینم. اگر آمریکاییها میخواهند تحریمهای یکجانبه اولیه اتباع خودشان را نگه دارند خودشان میدانند ما هیچ اصراری نداریم و هیچ علاقهای هم نداریم که حتما شرکتهای آمریکایی بیایند در ایران کار کنند. اینها فقط منعشان را از بقیه بردارند که این کار را خواهند کرد، شرکتهای اروپایی آسیایی هم مجاز خواهند بود با ایران کارکنند و مطلوب ما هم هست و از همین حالا اعتراض شرکتهای آمریکایی به دولت آمریکا شروع شده است که شما همه مذاکرات را دارید انجام میدهید مذاکرات سخت و پیچیده و محصولش را فقط اروپاییها و آسیاییها میخواهند بچینند.
عراقچی تصریح کرد: خبر داریم که شرکت هواپیماسازی بوئینگ به شدت به دولت امریکا فشار میآورد که چرا مثلا فقط اروپاییها منافع این توافق را ببرند که البته بحث هواپیما بحث دیگری است که خارج از موضوع مذاکره ماست.