4 نکته پیرامون ممنوعیت فروش هواپیما به ایران مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا ثمره 20 ماه نقض برجام و سکوت تیم مذاکره کننده‌ ایران

4 نکته پیرامون ممنوعیت فروش هواپیما به ایران

مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا ثمره 20 ماه نقض برجام و سکوت تیم مذاکره کننده‌ ایران است/ کمبود لوازم یدکی 41 درصد از ناوگان هوایی کشور را از کار انداخته است/ وزارت خارجه اجرای یک‌جانبه تعهدات ایران ذیل برجام را متوقف کند

خسارت‌های نقض آشکار برجام برای ایران طی 20 ماه گذشته و با تصویب قانون جدید، به حدی بوده است که باید اقدام آمریکا را نقض بند 29 برجام نیز دانست. در همین راستا عدم صدور مجوز فروش قطعات هواپیما به ایران از طرف آمریکا منجر شده است که دستکم 124 فروند از 298 فروند هواپیمای موجود در شبکه حمل و نقل هوایی کشور به علت نداشتن قطعات و لوازم یدکی مورد نیاز ، زمینگیر و غیرفعال شود.

گروه سیاست‌خارجی-رجانیوز: مجلس نمایندگان آمریکا روز گذشته مصوبه‌ای را به تصویب رساند که مطابق با آن فروش هواپیماهای مسافربری به ایران ممنوع اعلام شده است.

 

به گزارش رجانیوز در رابطه با این مصوبه باید به چند نکته اشاره کرد:

 

1- مطابق با برجام آمریکا متعهد به صدور مجوز فروش هواپیما و خدمات و قطعات آن‌ در روز اجرا (Implementation day )- 26 دی ماه 1394-به ایران بود  که باوجود گذشت 20 ماه،  از اجرای آن سرباز زده است.

 

چنانکه در بند 22 و 5/1  برجام در این‌باره می‌خوانیم:

 

22. The United States will, as specified in Annex II and in accordance with Annex V, allow for the sale of commercial passenger aircraft and related parts and services to Iran; license non-U.S. persons that are owned or controlled by a U.S. person to engage in activities with Iran consistent with this JCPOA; and license the importation into the United States of Iranian-origin carpets and foodstuffs.

 

(ترجمه وزارت خارجه)

 

22- ایالات متحده، به نحو مشخص شده در پیوست 2و منطبق با پیوست 5، اجازه فروش هواپیماهای تجاری مسافربری و قطعات و خدمات مربوطه به ایران؛ مجوز اینکه اشخاص غیرآمریکایی که در مالکیت یا کنترل اشخاص آمریکایی هستند، به نحو منطبق با این برجام با ایران تعامل نمایند؛ و مجوز واردات فرش و مواد غذایی از مبدا ایران به آمریکا را صادر خواهد نمود.

 

5. Other trade measures

 

5.1. The United States commits to:11 

 

5.1.1. Allow for the sale of commercial passenger aircraft and related parts and services to Iran by licensing the (i) export, re-export, sale, lease or transfer to Iran of commercial passenger aircraft for exclusively civil aviation end-use, (ii) export, re-export, sale, lease or transfer to Iran of spare parts and components for commercial passenger aircraft, and (iii) provision of associated serviced, including warranty, maintenance, and repair services and safety-related inspections, for all the foregoing, provided that licensed items and services are used exclusively for commercial passenger aviation;.

 

(ترجمه وزارت خارجه)

 

ایالات متحده متعهد می‌شود :

 

اجازه فروش هواپیمای مسافربری تجاری و قطعات و خدمات مربوطه به ایران از طریق اعطای امتیاز در موارد زیر داده خواهد شد: الف) صادرات، فروش، اجاره یا انتقال هواپیمای مسافربری تجاری انحصارا با کاربری غیر نظامی، ب) صادرات، فروش، اجاره یا انتقال قطعات یدکی و قطعات عمده برای هوایپمای مسافربری تجاری به ایران ، و ج) ارائه خدمات تبعی، از جمله ضمانت، نگهداری، و خدمات تعمیر و بازبینی های ایمنی برای کلیه موارد مذکور، مشروط به اینکه قطعات و خدمات مجوز داده شده انحصارا برای هوانوردی تجاری مسافری مورد استفاده قرار گیرند؛

 

لذا آن‌چه که مشخص است آن است که عدم اجرای این بند از برجام مربوط به تصویب مصوبه امروز نبوده است و آمریکا 20 ماه است که با عدم اجرای بند 22 و 5/1 برجام، به شکل آشکاری توافق هسته‌ای را نقض کرده است.

 

2- ضعف و انفعال تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان طی 20 ماه گذشته منجر به زیاده خواهی آمریکا شده است. به عبارتی دیگر عدم اعتراض و بی‌تفاوت بودن مذاکره کنندگان هسته‌ای کشورمان نسبت به نقض آشکار برجام توسط آمریکا این پیام آشکار را به طرف مقابل رسانده‌ است که تیم ایرانی در برابر وضع تحریم‌های جدید صرفاً به بیانیه خوانی می‌پردازد و واکنش متقابلی به نقض برجام نمی‌دهد. همین مسئله نیز منجر به آن شده که آمریکا پس از عدم اجرای 20 ماهه تعهدات خود، یک گام دیگر به جلو بیاید و نقض برجام را به شکل قانونی مکتوب دربیاورد! 

 

3- خسارت‌های نقض آشکار برجام برای ایران طی 20 ماه گذشته و با تصویب قانون جدید، به حدی بوده است که باید اقدام آمریکا را نقض بند 29 برجام نیز دانست. در همین راستا عدم صدور مجوز فروش قطعات هواپیما به ایران از طرف آمریکا منجر شده است که دستکم 124 فروند از 298 فروند هواپیمای موجود در شبکه حمل و نقل هوایی کشور به علت نداشتن قطعات و لوازم یدکی مورد نیاز ، زمینگیر و غیرفعال شود.  ارزش تخمینی این تعداد هواپیما که 41 درصد از ناوگان مسافربری ایران را تشکیل می‌دهد در حدود 3 میلیارد و 720 میلیون دلار- 11 هزارو 904 میلیارد تومان  می‌باشد. لذا مصوبه مجلس نمایندگان آمریکا از یک سو و بدعهدی آمریکا طی 20 ماه گذشته از سویی دیگر از آن‌جایی که تاثیرمنفی و مستقیم بر عادی سازی تجاری و روابط اقتصادی با ایران می‌گذارد به شکل آشکاری نقض ماده 29 برجام است.

 

4- برجام به شکل آشکاری تبدیل به یک توافق یک‌طرفه شده است؛ ساده‌تر این‌که ایران تعهدات خودش را اجرا می‌کند اما آمریکا با همراهی و چراغ سبز اتحادیه اروپا، نه‌تنها از اجرای تعهداتش سرباز می‌زند بلکه هر روز تحریم‌های جدید‌تری علیه ایران وضع می‌کند که وضعیت درواقع همان پاره کردن برجام است؛ اما از سویی دیگر این اقدامات آمریکا با انفعال و ضعف تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان مواجه شده است. تداوم این ضعف نیز بی‌شک به تداوم تشدید تحریم‌ها خواهد انجامید. به همین جهت بنظر می‌رسد که تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای کشورمان یا باید از وقایع 4 سال گذشته درس گرفته و اقدام متقابل متناسب- شامل اجرای بند 37 برجام و توقف کلی و یا جزئی تعهدات ایران- را دربرابر زیاده‌خواهی‌های آمریکا انجام دهد و یا اگر توانایی مقاومت و ایستادگی اصولی دربرابر اتم استکبار جهانی را در خود نمی‌بیند شغل جدیدی برای خود انتخاب کند تا حقوق ذاتی و طبیعی کشور بیش از شرایط فعلی پایمال نشود.