ربا چیست؟

تاریخ : چهارشنبه 1392/11/02تعداد بازدید : 24765

سوال: لطفاً ربا را توضیح دهید؟

جواب: ربا دو گونه است: 1) ربای در قرض؛ اگر قرضی که شخص به دیگری می‌دهد مشروط به شرطی باشد که به نفع قرض دهنده است ربا محسوب می‌گردد. مثلاً شرط کند علاوه بر اصل قرض مبلغی اضافه بپردازد یا کاری برای او انجام دهد یا خانه‌اش را با اجاره کمتری در اختیار قرض دهنده قرار دهد و حتی اگر شرط کند که قرضش را با پول نو بپردازد در حکم رباست.

2) ربای در معامله؛ اگر جنسی که مکیل یا موزون است به مقدار بیشتری از همان جنس معامله شود ربای معاملی پیش می‌آید مثلاً 100 کیلو گندم خوب را به 120 کیلو گندم درجه دوم بفروشد و یا 100 کیلو گندم را به 120 کیلو گندم در 6 ماه آینده بفروشد. .(ر.ک تحریر الوسیله امام خمینی(ره)، ج1 ، ص536 ، م9 و ص536)

سوال: جوایزی که از طریق قرعه کشی به وسیله‌ی بانکها پرداخت می‌شود آیا از نظر شرعی صحیح است؟ ضمناً ایران از کشورهای دیگر وام می‌گیرد و به آنها بهره می‌پردازد، با توجه به اصل ربا این مسأله چگونه توجیه می‌شود؟

جواب: قرعه کشی بانک‌ها اشکال ندارد اما اگر شخص پول خود را مشروط به شرکت در قرعه کشی به بانک بدهد ربای حکمی پیش می‌آید, ولی جائزه ای که بانک ها برای تشویق مشتریان از طرف خودشان می دهند اشکال ندارد. در جواب قسمت دوم سئوال باید گفت که وام گرفتن مسلمانان از غیر مسلمان و پرداختن ربا حرام است لکن گرفتن ربا از غیر مسلمان که حربی است و تحت حمایت دولت اسلامی نیست اشکال ندارد (ر.ک استفتائات امام خمینی(ره)، ج2، ص144 ، س167و توضیح المسائل امام خمینی، ملحقات، م2858)

سوال: تعدادی هستیم که یک مۆسسه قرض الحسنه ایجاد کرده‌ایم و به سپرده‌های مردم طبق روال بانک سود می‌دهیم و هنگام وام دادن به مردم 2% سود می‌گیریم، حکم این عمل چیست؟

جواب: وام گرفتن از مردم و نیز وام دادن به مردم به شرط پرداخت سود ربا و حرام است. سعی کنید که سنت قرض الحسنه که ثواب آن بیش از دادن صدقه است را احیا نمائید و مردم برای رضای خدا پول در اختیار صندوق قرار دهند و صندوق هم برای رضای خدا قرض الحسنه بدون سود بپردازد. البته با رضایت صاحبان وجه، صندوق می‌تواند به تجارب یا تولید مشغول شوند و سود آن را بین سپرده‌گذاران تقسیم و مخارج صندوق را جبران نمایند. (ر.ک: توضیح المسائل دوازده مرجع، ج2، ص784).

بخش احکام اسلامی تبیان